Bekwame helper in jouw sportclub

Vrijwilligers
Sportclubs
Sportfederaties

De federale regering lanceerde het nieuw wettelijk kader met betrekking tot de bekwame helper en is sinds maart 2024 actief. De nieuwe regeling biedt vrijwilligers en trainers in de sportclub de mogelijkheid om basisverpleegkundige handelingen uit te voeren. De rol als bekwame helper zorgt ervoor dat je extra zorgnoden gemakkelijker kan opvangen. Hoe zit dat nu? 

Wat is een bekwame helper?

De bekwame helper is iemand die zelf geen verpleegkundige is, maar beroepshalve of in het kader van een vrijwillige activiteit, toch verpleegkundige handelingen mag verrichten. Dit nieuwe kader biedt vrijwilligers en trainers in de sportclub dus de mogelijkheid om basisverpleegkundige handelingen uit te voeren.

Tot voor kort riskeerden mensen die geen verpleegkundige zijn, maar toch verpleegkundige handelingen willen stellen, vervolgd te worden. Terwijl zij alleen maar met goede bedoelingen anderen willen helpen. 

Door dit nieuwe kader zullen dus meer personen (kinderen, volwassenen...) eenvoudiger kunnen deelnemen aan sportactiviteiten en -kampen. Een begeleider of vrijwilliger zal namelijk enkele taken mogen overnemen van een verpleegkundige of ouder.

Afbeelding
Groepje kinderen zitten op de bank

Voorwaarden

Om de kwaliteit van de zorg te garanderen zijn er enkele voorwaarden om te kunnen optreden als bekwame helper.

  • Een arts of verpleegkundige moet toestemming geven, en dit volgens een opgestelde procedure of aan de hand van een zorgplan.
  • Het gebeurt in het kader van hulp in het dagelijks leven.
  • Een instructie of opleiding is noodzakelijk.
  • De arts of verpleegkundige evalueert regelmatig de situatie en de gezondheidstoestand van de patiënt.
  • De patiënt of de wettelijke vertegenwoordiger moet schriftelijke toestemming geven.
  • De patiënt bevindt zich buiten een zorgvoorziening of woonzorgcentrum en is in een stabiele klinische situatie.
  • Het is enkel van toepassing voor bepaalde handelingen (zie lijst).

Vrijwillig karakter

De rol van bekwame helper wordt steeds vrijwillig opgenomen.

ENKELE PRAKTISCHE VOORBEELDEN:

  • Drank of voeding geven aan iemand met slikproblemen.
  • Het meten van glucose en/of het toedienen van insuline bij een diabetespatiënt.
  • Het (her)bevestigen van een sonde die bijvoorbeeld loskwam door te sporten.

Het nieuwe Koninklijk Besluit is gepubliceerd op 8 maart 2024. De overheid heeft een website met daarop de nodige informatie en een FAQ.

Activiteiten van het Dagelijks Leven (ADL)

Sommige eenvoudige verpleegkundige handelingen hoeven in bepaalde situaties niet uitgevoerd te worden door bekwame helpers of verpleegkundigen. Het KB over de Activiteiten van het Dagelijks Leven (ADL) vult de regelgeving over bekwame helpers aan. 

De term activiteiten van het dagelijks leven verwijst naar hulp bij essentiële activiteiten van het dagelijks leven die de persoon, vanwege zijn jonge leeftijd of een fysieke of mentale beperking, niet of niet meer zelf kan uitvoeren. De persoon die de handeling uitvoert moet, in tegenstelling tot een bekwame helper, geen specifieke instructie of opleiding krijgen omdat de handelingen eenvoudig zijn.

ENKELE PRAKTISCHE VOORBEELDEN:

  • Hulp bij de inname van geneesmiddelen: bijvoorbeeld het innemen van Rilatine op specifieke tijdstippen bij een kind met ADHD of iemand paracetamol geven tegen hoofdpijn.
  • Hygiënische zorgen bij personen met een beperking.
  • Neus, ogen of oren spoelen of druppels toedienen.

Wil je meer weten hierover? Lees dan verder op de website van de federale overheid.

Contact

Heb je vragen of meer informatie nodig?
Contacteer Tars Vanstraeseele via tars@vlaamsesportfederatie.be of 09 396 80 60.

Afbeelding
Tars Vanstraeseele